کدک (codec) چیست؟

Codec نرم افزاری است که وظیفه فشرده سازی و رمز گذاری(encoding-encryption) صوت یا تصویر یا stream line را برعهده دارد.کدک مخفف دو حرف ابتدایی Coder/Decoder است که از دو بخش انکودر(Encoder)  و دیکودر (Decoder) تشکیل شده است. به این صورت که تبدیل صدا از آنالوگ به دیجیتال (Encoder) و از دیجیتال به آنالوگ(Decoder)نام دارد.زمانی که صدا میخواهد وارد VoIP شود باید تبدیل به پکت های دیجیتالی(فشرده سازی) شود و زمانی هم که میخواهد صدا از VoIP خارج شود باید پکت های دیجیتالی تبدیل به آنالوگ(خارج کردن از حالت فشرده) شوند که همه این فرآیند برعهده ی کدک است.دلیل اینکه صدا را فشرده می کنند بحث محدودیت پهنای باند است که در شبکه های بزرگ این مسئله نمود بیشتری دارد. هرچه فشرده سازی کدک بیشتر باشد کیفیت هم بیشتر افت می کند.

نکته1:تعدادی از کدک ها رایگان و بعضی تجاری هستند.

نکته2:کدک ها در میزان فشرده سازی صدا با هم تفاوت دارند.

کدک هایی که صدا را بیشتر فشرده می کنند پهنای باند کمتری مصرف می کنند اما بار بیشتری روی CPU سرور قرار می دهند و کیفیت صدا هم افت پیدا می کند. می گیرند.اما از آن طرف کدک های که فشرده سازی کمتری که روی صدا انجام می دهند پهنای باند بیشتری مصرف می کنند اما بار کمتری روی CPU قرار می گیرد در نتیجه صدا کیفیت بهتری دارد.

انواع کدک ها - Codec

از کدک های صدا میتوان به:

G.711

G.712

G.729

iLBC

opus

و از کدک های تصویر می توان از :

H.263

H.264 نام برد.

در استریسک و ایزابل بصورت پیش فرض کدک G711 فعال است.که محبوب ترین کدک است که از فشرده سازی استفاده نمی کند.

نکته 3: در صورتی که قصد استفاده از اینترنت بعنوان بستر شبکه برای VoIP استفاده کنید باید دقت داشته باشید که سرعت آپلود باید بهبود پیدا کند زیرا سرویس دهنده های اینترنت بیشتر بروی دانلود تمرکز دارند.

ویژگی کدک ها

G.711

کدک G.711 چیزی بین 80 تا 90  کیلوبیت برثانیه پهنای باند نیاز دارد.اگرچه این کدک از فشرده سازی استفاده نمی کند.اما مزیت آن کیفیت خوب صدا است و عیب آن پهنای باند زیاد است.

کدک G.729

کدک معروفی که محبوب ارائه دهندگان سرویس VoIP است ،G729 نام دارد که فشرده سازی صدا را انجام می دهد و در عمل چیزی بین 24تا 30 kbps پهنای باند استفاده می کند. به جز استفاده از نسخه رایگان برای استفاده از این کدک نیاز به لایسنس است .

کدک GSM

کدک  iLBC:کدکی رایگان با فشرده سازی زیاد، در زمان هایی که ارتباط با پهنای باند زیادی در دسترس نیست کاربرد دارد.کدک iLBC مخفف Internet Low Botrate Codec است.این کدک چیزی حدود 15Kbps در ثانیه پهنای باند مصرف می کند. در زمان هایی که پکت ها گم شده اند یا تاخیر در پکت ها وجود دارد سعی در حفظ کیفیت صدا را دارد.

ویژگی های این کدک:

پهنای باند مصرفی چیزی بین 13 تا 15.

کیفیت بالاتر نسبت به کدک G.729.

رایگان است.

این کدک فشرده سازی زیاد با حفظ کیفیت صدا را انجام می دهد.

کدک G.723.1

کدک G723.1 این کدک فشرده سازی زیادی بروی صوت انجام می دهد که کیفیت صدا را کم می کند و در بحث پهنای باند چیزی بین 16  تا 17 kbps پهنای باند استفاده می کند.در صورت نیاز به این کدک باید لایسنس تهیه شود که استریسک در  mode  pass-thru از آن پشتیبانی می کند.

کدک opus

کدک opus بسیار منعطف است که با پهنای باند مصرفی بین 6Kbps تا 510Kbps در ارتباطات با پهنای باند کم و زیاد بسیار سازگار است.به همین دلیل برای استفاده در VoIP ، چت های بازی ها ، ویدئو کنفرانس و موسیقی زنده از راه دور بسیار کاربردی است.

این کدک در برنامه های معروفی از قبیل Google Talk ، Yahoo messenger ،Cisco و تلفن های تحت شبکه Polycom و... مورد استفاده قرار گرفته است.

مرور ویژگی های کدک iLBC

متن باز و کاملا رایگان است.

پهنای باند مصرفی 6Kpbs تا 510Kbps

قابل استفاده در کاربردهای مختلف